Gonnie
kroon pref Sgldt

• Door het originele Stamboek Gelders type (Sgldt) is in 1964 een minimum van 75% Sgldt-bloed verplicht gesteld voor registratie in dit stamboek. Het meest ideale is uiteraard 100% Sgldt.

• In 1990 is het minimum van 75% Sgldt-bloed door het KWPN verhoogd naar 87,5%.

• Het KWPN heeft in 1998 bepaald dat voor stamboek-inschrijving als Gelders paard helemaal geen Gelders bloed in de afstamming meer nodig is.

• Protesten bij het KWPN dat dit in strijd is met het fokdoel en ook een officieel verzoek van de algemene ledenvergadering van Gelderse fokkers om minimaal 75% Gelders bloed verplicht te stellen, hebben niets opgeleverd.

• Op deze site wordt voor "Gelders paard" het minimum van 75% Sgldt-bloed (inclusief Sgrt en origineel NWP) gehanteerd overeenkomstig de originele richtlijn van Sgldt en de wens van de tegenwoordige fokkers van het Gelders paard.
  Voor "half-Gelders" geldt het minimum van 50% Sgldt-bloed. Immers 50% Sgldt x 100% Sgldt heeft als resultaat een paard met 75% Sgldt-bloed dat overeenkomstig de originele Sgldt-richtlijn geregistreerd kan worden als "Gelders paard".

Toelichting

Het Gelders Paarden Stamboek (GPS) heeft bestaan van 1890 tot 1915, waarna het is opgegaan in het NSTg, het latere Groninger Paard (Sgrt). Na de oprichting van een nieuw GPS in 1925 kreeg dit in 1932 de naam Stamboek Gelders type (Sgldt). Daarnaast bestond ook het Groninger Paardenstamboek NWP. Het Sgldt, Sgrt en NWP zijn in 1970 opgegaan in het KWPN; waarnaast vanwege de afkeuring door het KWPN van alle Groningen hengsten weer een apart stamboek voor het Groninger paard is opgericht in 1982.
De Groningen bloedlijnen van NWP en Sgrt zijn altijd volledig erkend geweest voor de Gelderse fokkerij, maar niet de bloedlijnen van het huidige Groninger stamboek.

Toen in 1925 het Gelders Paardenstamboek (GPS) is opgericht, zijn diverse rassen geaccepteerd voor de fokkerij van het Gelders landbouwpaard. De toenmalige Duitse en Franse paarden werden echter eveneens gebruikt voor de landbouw en waren heel andere paarden dan de huidige rijpaarden uit die landen. Bovendien werden de nakomelingen van die geïmporteerde paarden hier uitgetest in de landbouw.
Behalve via de Franse hengst Reveil (1926-1943) is daarvan in de fokkerij weinig overgebleven.

Reveil

Na de instelling van het Stamboek Gelders Type (Sgldt) in 1939 zijn er maar een paar buitenlandse hengsten meer geïmporteerd en bleef de strenge selectie via de landbouw bestaan.

Rond 1960 toen in de landbouw de tractor in opkomst was, werden enkele passende buitenlandse hengsten voor de Gelderse en Groninger fokkerij goedgekeurd om het Nederlandse paard naast het gebruik in de landbouw beter geschikt te maken voor de landelijke ruitersport. Hiervan heeft vooral de preferente hengst Amor grote invloed gehad in de Gelderse fokkerij.

Amor pref Sgldt   

Daar ten behoeve van de sportfokkerij ook hengsten gebruikt gingen worden, waarin men onvoldoende vertrouwen had met het oog op het behoud van de eigenschappen van het Gelders paard, werd in 1964 het Sportregister ingesteld. Hierin werden de voor de Gelderse fokkerij minder wenselijke producten ingeschreven. Een terugkruising naar het Gelders paard, die dus driekwart Gelders was, kon echter weer als Gelders (Sgldt) worden goedgekeurd. Uit wat voor bloed het andere kwart bestond vond men toen niet zo relevant.

Hackney-bloed (Cambridge Cole) is in Gelderse bloedlijnen een ramp gebleken vanwege: te moeilijk karakter voor recreatierijders en te weinig prestaties in de internationale topsport. Ten tijde van het originele Sgldt was dit nog niet bekend. Momenteel mag geen van de overgrootouders van een Gelders paard hackney zijn en dat is heel terecht.

Bij de huidige stamboekrichtlijnen van het KWPN is het sinds 1998 niet meer relevant in hoeverre een paard een Gelderse of rijpaard-afstamming heeft en wordt alleen gekeken naar het percentage volbloed of hackneybloed. Dus het omgekeerde van wat de Gelderse fokkerij deed toen die nog in volle bloei was.
Het percentage volbloed en hackney of saddlebred bloed mag niet meer dan 12,5% bedragen, met een mogelijkheid tot 25% volbloed. Alle overige bloed is nu door het KWPN onbeperkt toegestaan. Op een officieel verzoek van de algemene vergadering van Gelderse fokkers om minimaal 75% Gelders bloed verplicht te stellen is door het KWPN nooit antwoord gegeven.

Conclusie:
Toen de Gelderse fokkerij nog heel omvangrijk was, wilde men zich al tegen een te sterke invloed van niet-passend rijpaardbloed beschermen door instelling van het Sportregister, dat het latere KWPN-rijpaard werd. Nu het Gelders paard een zeldzaam huisdierras is geworden zet de KWPN-leiding de deur voor datzelfde ongewenste rijpaardbloed ongelimiteerd open.
De KWPN-registratie als Gelders paard is daarmee in strijd met het fokdoel van het Gelders paard, dat niet alleen het behoud van oorspronkelijk exterieurkenmerken maar ook het behoud van de oorspronkelijke bloedlijnen nastreeft. Het originele Sgldt heeft niet voor niets ter bescherming van de kwaliteiten van het Gelders paard het minimum van 75% oorspronkelijk Sgldt-bloed verplicht gesteld voor registratie als Gelders paard.

Zie ook Red het Gelders paard.